ცოტა ხნის წინ, ჯანდაცვის ეროვნულმა კომისიამ ზამთარში სასუნთქი გზების დაავადებების პრევენციისა და კონტროლის შესახებ პრესკონფერენცია გამართა, სადაც ჩინეთში სასუნთქი გზების დაავადებების გავრცელებისა და პრევენციული ზომების შესახებ ინფორმაცია გააცნო და მედიის შეკითხვებს უპასუხა. კონფერენციაზე ექსპერტებმა განაცხადეს, რომ ამჟამად ჩინეთი სასუნთქი გზების დაავადებების მაღალი შემთხვევების სეზონში შევიდა და სხვადასხვა სასუნთქი გზების დაავადებები ერთმანეთშია გადახლართული და ერთმანეთზე გადაჯაჭვული, რაც საფრთხეს უქმნის ადამიანების ჯანმრთელობას. სასუნთქი გზების დაავადებები გულისხმობს სასუნთქი გზების ლორწოვანი გარსის ანთებას, რომელიც გამოწვეულია პათოგენური ინფექციით ან სხვა ფაქტორებით, ძირითადად მათ შორის ზედა სასუნთქი გზების ინფექციით, პნევმონიით, ბრონქიტით, ასთმით და ა.შ. ეროვნული ჯანმრთელობისა და ჯანდაცვის კომისიის მონიტორინგის მონაცემების თანახმად, ჩინეთში სასუნთქი გზების დაავადებების გამომწვევ აგენტებს ძირითადად გრიპის ვირუსები წარმოადგენენ, სხვა პათოგენების გავრცელებასთან ერთად სხვადასხვა ასაკობრივ ჯგუფებში, მაგალითად, არსებობს რინოვირუსები, რომლებიც იწვევენ გაციებას 1-4 წლის ბავშვებში; 5-14 წლის ასაკის ადამიანთა პოპულაციაში მიკოპლაზმური ინფექციები და გაციების გამომწვევი ადენოვირუსები მოსახლეობის გარკვეულ ნაწილს შეადგენს; 15-59 წლის ასაკობრივ ჯგუფში შეიძლება აღინიშნოს რინოვირუსები და ნეოკორონავირუსები; ხოლო 60 წელს გადაცილებულ ასაკობრივ ჯგუფში დიდი რაოდენობით გვხვდება ადამიანის პარაპნევმოვირუსი და გავრცელებული კორონავირუსი.
Mycoplasma pneumoniae არის მიკროორგანიზმი, რომელიც შუალედურ პოზიციას იკავებს ბაქტერიებსა და ვირუსებს შორის; მას არ აქვს უჯრედის კედელი, მაგრამ აქვს უჯრედის მემბრანა და შეუძლია ავტონომიურად გამრავლება ან მასპინძელ უჯრედებში შეჭრა და პარაზიტიზაცია. Mycoplasma pneumoniae-ს გენომი მცირეა, მხოლოდ დაახლოებით 1000 გენისგან. Mycoplasma pneumoniae ძლიერ მუტაბელურია და შეუძლია ადაპტირება სხვადასხვა გარემოსა და მასპინძლებთან გენეტიკური რეკომბინაციის ან მუტაციის გზით. Mycoplasma pneumoniae ძირითადად კონტროლდება მაკროლიდური ანტიბიოტიკების, როგორიცაა აზითრომიცინი, ერითრომიცინი, კლარითრომიცინი და ა.შ. გამოყენებით. ამ პრეპარატების მიმართ რეზისტენტული პაციენტებისთვის შეიძლება გამოყენებულ იქნას უფრო ახალი ტეტრაციკლინები ან ქინოლონები.
გრიპის ვირუსები დადებითი ჯაჭვის რნმ-ის ვირუსებია, რომლებიც სამი ტიპისაა: A ტიპი, B ტიპი და C ტიპი. A ტიპის გრიპის ვირუსებს აქვთ მაღალი ხარისხის მუტაბელობა და შეიძლება გამოიწვიოს გრიპის პანდემიები. გრიპის ვირუსის გენომი შედგება რვა სეგმენტისგან, რომელთაგან თითოეული აკოდირებს ერთ ან მეტ ცილას. გრიპის ვირუსები მუტაციას განიცდიან ორი ძირითადი გზით: ერთი არის ანტიგენური დრიფტი, რომლის დროსაც წერტილოვანი მუტაციები ხდება ვირუსულ გენებში, რაც იწვევს ვირუსის ზედაპირზე ჰემაგლუტინინის (HA) და ნეირამინიდაზას (NA) ანტიგენურ ცვლილებებს; მეორე არის ანტიგენური გადალაგება, რომლის დროსაც გრიპის ვირუსების სხვადასხვა ქვეტიპის ერთდროული ინფექცია ერთსა და იმავე მასპინძელ უჯრედში იწვევს ვირუსული გენის სეგმენტების რეკომბინაციას, რაც იწვევს ახალი ქვეტიპების წარმოქმნას. გრიპის ვირუსების მართვა ძირითადად ნეირამინიდაზას ინჰიბიტორების, როგორიცაა ოსელტამივირი და ზანამივირი, გამოყენებით ხდება, ხოლო მძიმედ დაავადებულ პაციენტებში ასევე საჭიროა სიმპტომური დამხმარე თერაპია და გართულებების მკურნალობა.
ნეოკორონავირუსი არის ერთჯაჭვიანი დადებითი სენსის მქონე რნმ ვირუსი, რომელიც მიეკუთვნება კორონავირუსების ოჯახს, რომელსაც აქვს ოთხი ქვეოჯახი, კერძოდ, α, β, γ და δ. ქვეოჯახები α და β ძირითადად აინფიცირებს ძუძუმწოვრებს, ხოლო γ და δ ქვეოჯახები ძირითადად აინფიცირებს ფრინველებს. ნეოკორონავირუსის გენომი შედგება გრძელი ღია საკითხავი ჩარჩოსგან, რომელიც კოდირებს 16 არასტრუქტურულ და ოთხ სტრუქტურულ ცილას, კერძოდ, მემბრანულ ცილას (M), ჰემაგლუტინინს (S), ნუკლეოპროტეინს (N) და ფერმენტულ ცილას (E). ნეოკორონავირუსების მუტაციები ძირითადად გამოწვეულია ვირუსის რეპლიკაციის ან ეგზოგენური გენების ჩასმის შეცდომებით, რაც იწვევს ვირუსული გენების თანმიმდევრობის ცვლილებებს, რაც გავლენას ახდენს ვირუსის გადაცემაზე, პათოგენურობასა და იმუნურ თავის დაღწევის უნარზე. ნეოკორონავირუსების მართვა ძირითადად ხდება ანტივირუსული პრეპარატების, როგორიცაა რიდეცივირი და ლოპინავირი/რიტონავირი, გამოყენებით, ხოლო მძიმე შემთხვევებში ასევე საჭიროა სიმპტომური დამხმარე თერაპია და გართულებების მკურნალობა.
სასუნთქი გზების დაავადებების კონტროლის ძირითადი მეთოდებია:
ვაქცინაცია. ვაქცინები ინფექციური დაავადებების პრევენციის ყველაზე ეფექტური საშუალებაა და შეუძლია ორგანიზმის სტიმულირება, გამოიმუშაოს იმუნიტეტი პათოგენების წინააღმდეგ. ამჟამად, ჩინეთს აქვს რესპირატორული დაავადებების საწინააღმდეგო სხვადასხვა ვაქცინა, როგორიცაა გრიპის ვაქცინა, ახალი გვირგვინის ვაქცინა, პნევმოკოკური ვაქცინა, ყივანახველას ვაქცინა და ა.შ. რეკომენდებულია, რომ ვაქცინაციის უფლებამოსილმა პირებმა დროულად ჩაიტარონ ვაქცინაცია, განსაკუთრებით ხანდაზმულებმა, თანმხლები დაავადებების მქონე პაციენტებმა, ბავშვებმა და სხვა ძირითადმა პოპულაციებმა.
დაიცავით პირადი ჰიგიენის წესები. რესპირატორული დაავადებები ძირითადად წვეთოვანი გზით და კონტაქტით ვრცელდება, ამიტომ მნიშვნელოვანია პათოგენების გავრცელების მინიმუმამდე დაყვანა ხელების რეგულარული დაბანით, ხველის ან ცემინების დროს პირისა და ცხვირის ხელსახოცით ან იდაყვით დაფარვით, არაფურთხოთ და არ გამოიყენოთ ჭურჭელი სხვებისთვის.
მოერიდეთ ხალხმრავალ და ცუდად ვენტილირებად ადგილებს. ხალხმრავალი და ცუდად ვენტილირებადი ადგილები სასუნთქი გზების დაავადებების მაღალი რისკის შემცველი გარემოა და მიდრეკილია პათოგენების ჯვარედინი ინფექციისკენ. ამიტომ, მნიშვნელოვანია, რომ მინიმუმამდე დაიყვანოთ ამ ადგილებში ვიზიტები და თუ აუცილებლად მიხვალთ, ატარეთ პირბადე და დაიცვათ გარკვეული სოციალური დისტანცია, რათა თავიდან აიცილოთ სხვებთან მჭიდრო კონტაქტი.
ორგანიზმის წინააღმდეგობის გაძლიერება. ორგანიზმის წინააღმდეგობა პათოგენების წინააღმდეგ დაცვის პირველი ხაზია. მნიშვნელოვანია ორგანიზმის იმუნიტეტის გაუმჯობესება და ინფექციის რისკის შემცირება გონივრული კვების, ზომიერი ვარჯიშის, საკმარისი ძილისა და კარგი განწყობის მეშვეობით.
ყურადღება მიაქციეთ სითბოს შენარჩუნებას. ზამთრის ტემპერატურა დაბალია და სიცივის სტიმულაციამ შეიძლება გამოიწვიოს სასუნთქი გზების ლორწოვანი გარსის იმუნური ფუნქციის დაქვეითება, რაც პათოგენების შეღწევას აადვილებს. ამიტომ, ყურადღება მიაქციეთ სითბოს შენარჩუნებას, ჩაიცვით შესაბამისი ტანსაცმელი, მოერიდეთ გაციებას და გრიპს, დროულად დაარეგულირეთ ოთახის ტემპერატურა და ტენიანობა და შეინარჩუნეთ ოთახის ვენტილაცია.
დროულად მიმართეთ ექიმს. თუ გამოვლინდა რესპირატორული დაავადებების სიმპტომები, როგორიცაა სიცხე, ხველა, ყელის ტკივილი და სუნთქვის გაძნელება, დროულად უნდა მიმართოთ რეგულარულ სამედიცინო დაწესებულებას, დაუსვათ დიაგნოზი და უმკურნალოთ დაავადებას ექიმის მითითებების შესაბამისად და არ მიიღოთ მედიკამენტები დამოუკიდებლად ან გადადოთ ექიმთან მიმართვა. ამავდროულად, გულახდილად უნდა აცნობოთ ექიმს თქვენი ეპიდემიოლოგიური და ექსპოზიციის ისტორიის შესახებ და ითანამშრომლოთ მასთან ეპიდემიოლოგიურ კვლევებსა და ეპიდემიოლოგიურ განკარგულებებში დაავადების გავრცელების თავიდან ასაცილებლად.
სასუნთქი გზების დაავადებების კონტროლის ძირითადი მეთოდებია:
ვაქცინაცია. ვაქცინები ინფექციური დაავადებების პრევენციის ყველაზე ეფექტური საშუალებაა და შეუძლია ორგანიზმის სტიმულირება, გამოიმუშაოს იმუნიტეტი პათოგენების წინააღმდეგ. ამჟამად, ჩინეთს აქვს რესპირატორული დაავადებების საწინააღმდეგო სხვადასხვა ვაქცინა, როგორიცაა გრიპის ვაქცინა, ახალი გვირგვინის ვაქცინა, პნევმოკოკური ვაქცინა, ყივანახველას ვაქცინა და ა.შ. რეკომენდებულია, რომ ვაქცინაციის უფლებამოსილმა პირებმა დროულად ჩაიტარონ ვაქცინაცია, განსაკუთრებით ხანდაზმულებმა, თანმხლები დაავადებების მქონე პაციენტებმა, ბავშვებმა და სხვა ძირითადმა პოპულაციებმა.
დაიცავით პირადი ჰიგიენის წესები. რესპირატორული დაავადებები ძირითადად წვეთოვანი გზით და კონტაქტით ვრცელდება, ამიტომ მნიშვნელოვანია პათოგენების გავრცელების მინიმუმამდე დაყვანა ხელების რეგულარული დაბანით, ხველის ან ცემინების დროს პირისა და ცხვირის ხელსახოცით ან იდაყვით დაფარვით, არაფურთხოთ და არ გამოიყენოთ ჭურჭელი სხვებისთვის.
მოერიდეთ ხალხმრავალ და ცუდად ვენტილირებად ადგილებს. ხალხმრავალი და ცუდად ვენტილირებადი ადგილები სასუნთქი გზების დაავადებების მაღალი რისკის შემცველი გარემოა და მიდრეკილია პათოგენების ჯვარედინი ინფექციისკენ. ამიტომ, მნიშვნელოვანია, რომ მინიმუმამდე დაიყვანოთ ამ ადგილებში ვიზიტები და თუ აუცილებლად მიხვალთ, ატარეთ პირბადე და დაიცვათ გარკვეული სოციალური დისტანცია, რათა თავიდან აიცილოთ სხვებთან მჭიდრო კონტაქტი.
ორგანიზმის წინააღმდეგობის გაძლიერება. ორგანიზმის წინააღმდეგობა პათოგენების წინააღმდეგ დაცვის პირველი ხაზია. მნიშვნელოვანია ორგანიზმის იმუნიტეტის გაუმჯობესება და ინფექციის რისკის შემცირება გონივრული კვების, ზომიერი ვარჯიშის, საკმარისი ძილისა და კარგი განწყობის მეშვეობით.
ყურადღება მიაქციეთ სითბოს შენარჩუნებას. ზამთრის ტემპერატურა დაბალია და სიცივის სტიმულაციამ შეიძლება გამოიწვიოს სასუნთქი გზების ლორწოვანი გარსის იმუნური ფუნქციის დაქვეითება, რაც პათოგენების შეღწევას აადვილებს. ამიტომ, ყურადღება მიაქციეთ სითბოს შენარჩუნებას, ჩაიცვით შესაბამისი ტანსაცმელი, მოერიდეთ გაციებას და გრიპს, დროულად დაარეგულირეთ ოთახის ტემპერატურა და ტენიანობა და შეინარჩუნეთ ოთახის ვენტილაცია.
დროულად მიმართეთ ექიმს. თუ გამოვლინდა რესპირატორული დაავადებების სიმპტომები, როგორიცაა სიცხე, ხველა, ყელის ტკივილი და სუნთქვის გაძნელება, დროულად უნდა მიმართოთ რეგულარულ სამედიცინო დაწესებულებას, დაუსვათ დიაგნოზი და უმკურნალოთ დაავადებას ექიმის მითითებების შესაბამისად და არ მიიღოთ მედიკამენტები დამოუკიდებლად ან გადადოთ ექიმთან მიმართვა. ამავდროულად, გულახდილად უნდა აცნობოთ ექიმს თქვენი ეპიდემიოლოგიური და ექსპოზიციის ისტორიის შესახებ და ითანამშრომლოთ მასთან ეპიდემიოლოგიურ კვლევებსა და ეპიდემიოლოგიურ განკარგულებებში დაავადების გავრცელების თავიდან ასაცილებლად.
გამოქვეყნების დრო: 2023 წლის 15 დეკემბერი
中文网站